Bijdrage van Hugo Notteboom
Artikel hier gepubliceerd met toestemming van de auteur.
De naam van onze gemeente komt voor de allereerste keer voor in een manuscript uit 840, onder de vorm van Addingahem (zie hieronder een foto van het document en de transcriptie).
Het perkamenten register verkeert in slechte toestand, wordt bewaard in een brandkast en mag slechts hoogst uitzonderlijk worden geraadpleegd...

Oudste vermelding van Addingahem in de Annales abbatiae Sancti-Petri Blandiniensis, AD 840:
« Dedit egesloga ad mensa fratrum in pago
rodaninse prope fluvio maris in loco qui
vocatur addingahem curtilum medietate
et pratello ubi potest abere berbices .V.
& wadriscap ut quicquid ab ipso cur
tilo pertinendum est & mancipio .I. nomine
idasgarda »
Vertaling: Egesloga (1) schonk aan de religieuze gemeenschap, in de Rodenburggouw, bij een waterloop naar de zee, op de plaats die Addinghahem wordt genoemd : een centraal gelegen klein landgoed met een graslandje waar men 5 schapen kan houden & een 'waterschep' (drenkplaats voor vee) en alles wat bij die hofstede behoort & 1 halfvrije (laat), Idasgarda genaamd. (NB: Met die 'religieuze gemeenschap' worden de monnikken van de Gentse Sint-Baafsabdij bedoeld, dus niet de abt!)
Van die die goederen wordt gezegd dat ze in de Rodenburg- of Aardenburggouw liggen, bij een rivier die in de zee uitmondt (2), op een plek die Addingahem genoemd wordt (3).
Deze Frankische plaatsnaam bestaat uit drie bestanddelen :
- 1 : Addo : de naam van het Frankische hoofd van de nederzetting,
- 2 : -ing : de mensen die bij Addo horen (zijn 'clan'),
- 3 : -hem : de plaats waar de lieden van Addo wonen (heem, haim, ...)
Addingahem betekent dus : de woonplaats van de lieden van Addo ... en dat is zonder enige twijfel een van de oudst vermelde plaatsnamen in Vlaanderen !
:: OPMERKINGEN ::
(1) : Over Egesloga (een dame met een typisch Frankische naam!) is er blijkbaar weinig te vinden, behalve dan natuurlijk haar naamsvermelding in dat éne zinnetje uit het jaar 840 ...

(2) : Bedoelde men met die rivier die in de zee uitmondt de Ede ? Of bedoelde men misschien een zeearm, zoals voorheen het Zwin er een was ? Of gaat het eerder over een voorhistorische beek die verdween bij het graven van de Lieve ? Het onderstaande kaartje kan misschien een verklaring geven :

17de-eeuwse kaart met een voorstelling van Vlaanderen en Zeeland
in de 14de eeuw, waarop onder meer het Zwin tot Damme te zien is.
( Bron: Wikipedia )
(3) : Een tweede vermelding in hetzelfde manuscript luidt :
« 840. Egesloga dedit res suas sancto Petro supra mare in Addingahim ».
Hoezo « boven de zee » ... in Adegem ? Het is nog niet duidelijk wat daarmee precies bedoeld wordt !
![[HOME PAGE]](../img/logo.jpg)

